disfunctioneren

Concurrentiebedingen

Concurrentiebedingen

Zo’n 23% van de arbeidsovereenkomsten in Nederland bevat een concurrentiebeding. Vooral bij commerciële en zakelijke functies komen concurrentiebedingen veel voor. Logisch, want een werknemer in een commerciële functie krijgt vaak veel strategische en commerciële informatie in handen, waarmee hij de werkgever stevig kan beconcurreren. Tegelijkertijd wordt het voor een werknemer wel erg lastig om een nieuwe baan te vinden als hij niet meer mag werken in zijn eigen branch. Wat zegt de wet hierover?

de wet

De wet stelt om te beginnen een aantal eisen aan het concurrentiebeding. Het moet schriftelijk zijn en gesloten zijn met een meerderjarige werknemer. De eis dat het concurrentiebeding schriftelijk moet zijn, betekent dat een concurrentiebeding dat niet is ondertekend niet geldt. Wel kan het zo zijn dat er een brief is ondertekend waarin wordt verwezen naar het concurrentiebeding. In dat geval is het concurrentiebeding wel geldig overeengekomen.

Verder bepaalt de wet dat als er een geldig concurrentiebeding overeengekomen is, de rechter dat concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk kan vernietigen. De rechter kan daartoe overgaan als de belangen van de werknemer onevenredig worden geschaad in vergelijking met die van de werkgever. Een werknemer kan dus een procedure aanspannen om het concurrentiebeding te laten vernietigen, zodat hij wel in zijn eigen branch aan de slag kan gaan. Wat houdt zo’n procedure in?

procedures

In een procedure over de vernietiging van het concurrentiebeding zal de rechter een afweging maken van de wederzijdse belangen. Een werknemer kan in zo’n procedure bijvoorbeeld aanvoeren dat hij door zijn hoge mate van specialisatie aan zijn branche gebonden is en geen gelijkwaardige functie kan vinden buiten de branche. Om dit aan te tonen, zijn documenten als een CV, een LinkedIn profiel en sollicitatiebrieven (en afwijzingen) voor functies buiten de branche van belang. De werkgever kan bijvoorbeeld aanvoeren dat hij de werknemer opleidingen heeft geboden en kan de rechter inzicht verschaffen in de vergaande kennis die de werknemer heeft gekregen over de strategische positie van het bedrijf.

Ook de werkgever kan het initiatief nemen om een procedure te voeren over het concurrentiebeding. De werkgever zal gewoonlijk nakoming van het beding vorderen en daarnaast de (vaak forse) boetes opeisen. In dergelijke procedures zal het vaak draaien om het bewijs van de overtreding van het concurrentiebeding. Dat kan op allerlei manieren (zie onze tips voor werkgevers).

Om op korte termijn duidelijkheid te krijgen over de mogelijkheden worden procedures over de vernietiging van het concurrentiebeding vaak in kort geding gevoerd. Hoewel de rechter in kort geding geen definitieve uitspraak kan doen over het cncurrentiebeding, kan de rechter de werking van het concurrentiebeding wel schorsen totdat er in een bodemprocedure (die gewoonlijk een veel langere looptijd heeft) definitief is beslist. Ook procedures over de nakoming van het concurrentiebeding moeten op korte termijn worden beslist om effect te hebben op het concurrerend handelen van de werknemer. In veel gevallen komt het niet meer tot een bodemprocedure na het vonnis in kort geding, omdat partijen dan tot een regeling komen of zich bij de uitspraak in kort geding hebben neergelegd.

de wet sinds 1 januari 2015

De Wet Werk en Zekerheid heeft vanaf 1 januari 2015 een grote verandering gebracht voor concurrentiebedingen in bepaalde tijd overeenkomsten. De wet bepaalt namelijk dat concurrentiebedingen in bepaalde tijd contracten die na 1 januari 2015 zijn gesloten, verboden zijn tenzij de werkgever gemotiveerd onderbouwd heeft waarom het bedrijf een zwaarwegend belang heeft om toch een concurrentiebeding met de bepaalde tijd werknemer te sluiten. Waar het voor 1 januari 2015 dus nog mogelijk was om na een jaarcontract geboden te zijn aan een concurrentiebeding van een jaar, kan dat nu bijna niet meer. Toch kan er bij een werkgever (voor bijvoorbeeld een salesmanager die eerst een jaarcontract krijgt) behoefte bestaan aan een concurrentiebeding om te voorkomen dat de salesmanager direct aansluitend bij de conurrent aan de slag kan met alle informatie die hij bij zijn vorige werkgever heeft gekregen. Om voor zulke gevallen een geldig concurrentiebeding te sluiten, moet een goed doordachte motivering worden geschreven. Daarbij geldt dat de motivering ook niet bij elke functie klakkeloos kan worden overgeschreven. Per functie moet de werkgever omschrijven welke belangen er nu precies moeten worden beschermd. Het is dus verstandig om met een specialist te overleggen bij het sluiten van nieuwe bepaalde tijd contracten waarin een concurrentiebeding moet worden opgenomen, om te voorkomen dat het concurrentiebeding bij voorbaat nietig is wegens gebrekkige motivering van het belang van de werkgever.

Voor concurrentiebedingen in onbepaalde tijd contracten verandert er op dit moment nog niet zoveel. Wel wordt er nagedacht over een wetswijziging in de toekomst.

Wij adviseren graag bij het opstellen en up-to-date maken van concurrentiebedingen. Uiteraard kunnen wij ook een bestaand concurrentiebeding op de geldigheid en houdbaarheid in een procedure beoordelen.

Laatste nieuws